نقد و بررسی «برادران لیلا»: درامی زیبا درباره روابط خانوادگی

اسب تاریک امسال در رقابت کن به راحتی «برادران لیلا» است، سومین فیلم بلند سعید روستایی، نویسنده و کارگردان ایرانی و دنباله‌ای شایسته بر فیلم مهیج پلیسی شدید او در سال ۲۰۱۹، «فقط ۶.۵». با اشاراتی از «پدرخوانده» و آرتور میلر که در سرتاسر آن مشهود است، این درام داستانی گسترده است که پویایی ناکارآمد خانواده، مشکلات اقتصادی و ثروت نسلی را بررسی می کند.

«برادران لیلا» زندگی یک خانواده تهرانی را دنبال می‌کند که در میان مشکلات مالی و روابط پیچیده خانوادگی تلاش می‌کنند تا سرپا بمانند. با بازی ترانه علی‌سوستی، خواهری است که در ۴۰ سالگی مجرد است، هنوز با پدر و مادرش زندگی می‌کند و تنها کسی است که شغل و درآمد ثابتی دارد، بنابراین به تنهایی زندگی تمام خانواده‌اش را تامین می‌کند. چهار برادر او عبارتند از علیرضا (نوید محمدزاده) که هشت سال است که به خانه نرفته است اما پس از ترک کار کارخانه به دلیل پرداخت نشدن دستمزد به خانه باز می گردد. منوچهر (پیمان معادی) که بدهکار است و به شدت درگیر یک شرکت هرمی خودرو است. فرهاد (محمدعلی محمدی)، یک طرفدار کشتی آمریکایی که کارهای عجیب و غریب انجام می دهد، وجود دارد. و در نهایت، بزرگ ترین خواهر و برادر این قبیله پرویز (فرهاد اصلانی) است، یک متصدی حمام یک مرکز خرید لوکس اضافه وزن و پدر شش فرزند. در رأس خانواده آنها پدر خودخواه و پیرشان اسماعیل ۸۰ ساله (سعید پورصمیمی) قرار دارد که چیزی جز احترام خانواده و همسالانش نمی خواهد.

هنگامی که پدرسالار یکی از اعضای خانواده بزرگ از دنیا می رود، باید جانشینی نامیده شود و اسماعیل علیرغم اینکه مورد بی مهری بسیاری از قبیله قرار می گیرد، برای کسب افتخار می جنگد، حتی اگر در نتیجه بهای آن از هم پاشیدن خانواده اش باشد. پسر عموی مرده، بایرام (مهدی حسینینا) به او می گوید که اگر در عروسی پسر بایرام ۴۰ سکه طلا هدیه دهد به عنوان پدرسالار بعدی انتخاب خواهد شد و اسماعیل تمام تلاش خود را می کند تا با پس انداز خود این کار را انجام دهد، حتی اگر در آینده باشد. از فرزندانش نیز به سکه ها می چسبد. در همین حال، لیلا، خسته از نگه‌داشتن قلعه و برخورد با مردان خانواده‌اش که برای ساختن چیزی از خود تلاش نمی‌کنند، برادرانش را متقاعد می‌کند که دور هم جمع شوند و یک تجارت محلی را در مرکز خرید راه‌اندازی کنند تا آینده‌ای را تضمین کنند. مبتنی بر ثبات است نه ثباتی که گرفتار مبارزه دائمی باشد.

یک فیلم قوی و شخصیت محور، تک تک اعضای گروه فوق العاده هستند، و هر یک از شخصیت های برجسته را به طور مشخص متعلق به خود می کند در حالی که هنوز احساس یک خانواده واقعی می کند. درست مانند لیلا که ستون فقرات خانواده‌اش است، علیدوستی – که بیشتر به خاطر کارش با اصغر فرهادی شناخته می‌شود – به عنوان مجری فیلم عمل می‌کند، حتی اگر یک قهرمان مشخص وجود نداشته باشد. ممکن است خانواده دائماً به خاطر شکست‌ها و گام‌های اشتباه خود نسبت به یکدیگر دعوا کنند و احساس رنجش کنند، اما در پایان روز آن‌قدر همدیگر را دوست دارند که اجازه نمی‌دهند آزمایش‌ها و مصیبت‌هایشان بر این احساس ظاهر شود. روستایی در لحظات ابتدایی خیره کننده خود به مسائل اجتماعی می پردازد، از تبعیض جنسی و مردسالاری گرفته تا حقوق طبقاتی و کارگران.

رویاپردازی در سرتاسر «برادران لیلا» حضور گسترده‌ای دارد، لیلا آرزو می‌کند که برادرانش بالاخره بتوانند شعبه داشته باشند و یک مغازه موفق باز کنند که همه مشکلاتشان را حل کند، و برادران همگی در مورد موفقیت بزرگ یک شبه که برایشان ثروت به ارمغان می‌آورد خیال پردازی می‌کنند. . هر کسی که در مقطعی از زندگی خود پول نداشته است، احساس موفقیت و ثبات را درک می کند اما نمی تواند آن را حفظ کند. از آنجایی که اقتصاد ایران در نتیجه تحریم‌های ایالات متحده در دوران ترامپ سقوط می‌کند، برادران نمی‌توانند سکه‌های طلای خود را پس بگیرند و در آشفتگی عمیق‌تر فرو می‌روند، در حالی که فیلم در پایان با خانواده‌ای که یک بار دیگر با مشکل مواجه می‌شوند، به پایان می‌رسد.

ستاره واقعی «برادران لیلا» فیلمنامه‌ای غنی از انسانیت، عمق و طنز است که پرتره‌ای واقعاً احساسی از یک خانواده ناقص را می‌سازد، حتی اگر در خط باریک یک ملودرام معمولی باشد. علیرغم مدت زمان تقریباً سه ساعته آن، هرگز از استقبالش زیاده‌روی نمی‌کند و به زیبایی بازی می‌کند، لحن گیرا و روایت پیچیده‌ای را در مورد یک خانواده معمولی حفظ می‌کند که درگیر کلیشه یا تکرار نمی‌شود. فیلمسازی روستایی ظریف است و در عین حال تأثیری ماندگار بر جای می گذارد و او را به عنوان فیلمی برای تماشا تثبیت می کند.